Volkan Konak Vasiyet Tartışması, Yakarak Gömülme Nedir?

Volkan Konak’ın yakılarak gömülme vasiyeti üzerine yeni bir tartışma başlarken, Adli Bilimciler Derneği Başkanı Prof.Dr. İ.Hamit Hancı, ‘Ölüleri yakarak gömme’ (Kreasyon) hakkında değerli açıklamalarda bulundu.

Volkan Konak’ın Vasiyeti

Karadeniz müziğinin değerli isimlerinden Volkan Konak’ın 2020 yılında konser sırasında açıkladığı vasiyeti toplumsal medyada gündem oldu. Ünlü sanatçı yıllar evvelki açıklamasında öldükten sonra gömülmek istemediğini, yakılmak istediğini söylemişti.

Volkan Konak, ın “Siz sevenlerime vasiyetimdir, ne olur ben ölünce gömmesinler beni toprağa. Yaksınlar benim tüm vücudumu. Ve bir kutuya koyup Karadeniz’imin üstüne bir helikopterle savursunlar tüm küllerimi. Bilhassa de Trabzon’umun üstüne.” Vasiyeti üzerine krematoryum tartışmaları yine alevlendi.

Prof.Dr. İ.Hamit Hancı, Kremasyon Konusuna Açıklık Getirdi

Prof.Dr. İ.Hamit Hancı, şu açıklamayı yaptı,

Kremasyon: Ölen kişinin cesedinin yaklaşık olarak 900 – 1200 °C sıcaklıkta en az 70 dk yakılması olayına verilen isimdir. Lâtince “cremare” kökünden türetilmiştir. Bu sürece geçeden evvel yani biri öldükten sonra, cesedi yakılmadan evvel 48 saatlik bir bekleme mühleti kelam mevzusudur. (Bu mühlet gerekli yasal müsaadelerin alınması için gereklidir.) Bu mühlet içerisinde cesedin kimlik ve DNA örneklerinin hepsi kayda geçirilmelidir.

Kadavradan Alınacak Organlar Organ Nakli İçin Alınır

Vasiyetine nazaran kadavradan alınabilecek organlar da nakil için alınır. Cesedin bedeninde bulunan bütün yapay protez ve metal aygıtlardan arındırılması gerekmektedir. Ceset metal bir kutu ya da kremasyon fırınına uygun bir tabutta, ailesinin müsaadesi ve şahitlerin huzurunda yerleştirilir. Krematoryum çalıştırılarak sıcaklığın evvel 900 °C, sonra 1200 °C yükselmesi sağlanır. Krematoryum modeline bağlı olarak yetişkin bir cesedin yakılması süreci 80 – 120 dk. sürer. Süreç sonunda ceset büsbütün kül haline gelmez, geride toplam 2.5–3 kg yükünde kemik kırıkları kalır. Kremasyon süreci tamamlandığında modüllerin soğuması beklenir. Mekanik bir öğütücüden geçirilerek tamamı toz halinde özel bir kaba (urne) alınır.

Şu an Türkiye’de bir krematoryum mevcut değildir

Ancak, 1930 yılında yürürlüğe giren Genel Hıfzısıhha Kanunu’na nazaran krematoryum kurmak yasaldır… Umumi Hıfzısıhha Kanunu (1930) -Madde 224 – Ölülerin yakılması için fenni adabı dairesinde fırınlar yaptırmak istiyen belediyeler önce buyrukta bu konuda Sıhhat ve İçtimai Muavenet Vekaletine müracaat ederek hazırlattıkları projeleri tasdik ettirip müsaade aldıktan sonra tesisata başlıyabilirler.

Madde 225 – Bir cesedi ihrak fırınlarında yaktırmak için aşağıda yazılı vesikaların bedeni lazımdır:

1 – Meyyitin hastalığı esnasında tedavisiyle meşgul olmadığı malüm ve sabit olan resmi bir tabip tarafından verilmiş olup vefatın her hangi gayritabii bir sebepten mütevellit olmadığını bildiren bir rapor ve defin ruhsatiyesi.

2 – Cesedinin yakılmasını istek ettiğini mübeyyin olup mevtanın hayatta iken yazdığı vesika yahut bu konuda şifahen dilek izhar ettiğini işitenlerden laakal üç zatın tahriri şehadet ve tasdikleri.

3 – Müteveffanın vefatını mucip olan sebebin rastgele cinai bir fiilden münbais olduğuna dair hiç bir kuşku mevcut olmadığını bildiren ve mahalli polis yönetimi tarafından verilen vesika.

İşbu vesikalar ihraktan laakal yirmi dört saat önce mahalli belediyesine ibraz olunarak alelüsul vefat defteri mahsusuna işaret edildikten sonra ihrak müsaadesi verilir. Defnedilen ölülerin defninden sonra ihrak için kabirden çıkarılmalarına müsaade edilmez.

Madde 226 – İhrak sonucu cesetten hasıl olan bakaya özel kablar derununda mezarlık dahilinde bir dairei mahsusada hıfzedilir.

Kremasyon sürecinin yapılabilmesi için Neler Gerekli?

Cenazenin yakılmasında tıbbi bir sakınca olmadığına dair bir doktor raporu Yakılmak isteyen kişinin sağlında bunu beyan ettiğine dair üç kişinin şahitliği Rastgele bir cinai durumun olmadığını gösteren polis raporu gerekmektedir. Bu kanun, tıpkı vakitte yakma sürecinin akabinde küllerin mezarlıklarda tahsis edilecek özel kısımlarda saklanmasını da öngörmüştür.

Buna nazaran,

Cumhuriyet’in birinci yıllarında, öldükten sonra yakılma talebinde bulunacak şahıslar düşünülerek krematoryum kurmanın türel altyapısı sağlanmıştır.

Ayrıca kanunda, yakılmak isteyen vatandaşların kremasyon sürecinin nasıl gerçekleştirilebileceği açıkça anlatılmıştır.

Krematoryum uygulaması yalnızca hukuksal teminatla sonlu kalmamış, uygulamaya da geçilmiştir.

Bu günkü Zincirlikuyu Mezarlığı’nda, Türkiye’nin birinci krematoryumu kullanıma hazır hale getirilmiştir.

1931 yılında Ölüleri Yakma Cemiyeti’ni kurulmuştur. Bu dernek, gazetelere ilanlar vererek öldükten sonra yakılmak isteyenlere hizmet verdiğini açıklamıştır.

Ancak kimse öldükten sonra yakılma süreci için başvurmamıştır.

Bir mühlet sonra krematoryum atıl kaldığı ve örf-âdetle bağdaşmadığı için kapatılmıştır

Krematoryumun bulunduğu yere bir garaj inşa edilmiştir.

Kapatılan Zincirlikuyu Krematoryumu’nun akabinde bir yenisi yapılmamıştır.

Belediye Başkanı Vedat Dalokay, Ankara’da 1970’lerde emsal bir teşebbüste bulunmuş lakin gerçekleştirememiştir

Yabancı sayısının giderek arttığı Antalya’da, cenaze hizmetleri veren bir şirket 2004 yılında krematoryum kurmak için teşebbüste bulunmuş ancak başarısız olmuştur.

Bugün Türkiye’nin farklı yerlerinden farklı kümelerin öldükten sonra yakılmaya yönelik taleplerinin bir karşılığı yoktur.

Gerekli teçhizat ve müsaadeler mevcut değildir

İslami açıdan caiz görülmemektedir.

Ünlü opera sanatkarı Leyla Gencer 2008 yılında vefat etmiştir.

Vasiyetine nazaran İtalya’da yakılmış ve külleri İstanbul’a getirilerek boğaz Suları’na bırakılmıştır.

Sonuç

1-Ülkemizde krematoryum kurulması yasaldır, krematoryum yapılmasına mahzur yoktur

2-Türkiye’de krematoryum kurulması için izin/ruhsat gereklidir.

Valilik ve Sıhhat Müdürlüğü’nün müsaadesi olması gerekir.

3-İnsan hakları gereği;

Anayasa, farklı dinlere mensup bireylerin dini inanışlarını ve icaplarını yerine getirebilmeleri için imkan sağlar.

Anayasa’nın 24. Unsuru dini özgürlükler kapsamında Din ve vicdan özgürlüğünü öngörür.

Anayasada yer alan bu hususlar, her dinden cemaatin inanışları doğrultusunda kamu nizamı ve genel ahlakı zedelemeyecek halde özgürlüklerini kullanmasını gerektirir. (BSHA – Bilim ve Sağlık Haber Ajansı)