Obezite dataları Türkiye’de alarm veriyor. Uzmanlar, obezitenin bir çok önemli hastalığa yol açtığını belirterek, bir an evvel tedbir alınması gerektiğinin altını çizdi.

Modern çağın salgın hastalığı olarak tanımlanan obezite son yıllarda dünya genelinde süratle yaygınlaşıyor. Araştırmalara nazaran Türkiye, yüzde 30’un üzerinde obezite oranıyla Avrupa’nın en kilolu ülkesi haline geldi. Acıbadem Üniversitesi Tıp Fakültesi Gastroenteroloji Bilim Kısmı Öğretim Üyesi ve Acıbadem Kozyatağı Hastanesi Gastroenteroloji Uzmanı Prof. Dr. Can Gönen, obezitenin yalnızca kozmetik bir sorun olmadığını, birçok önemli hastalığa yol açarak ömür mühletini kısalttığını belirtiyor. Buna rağmen günümüzde teknoloji ve tıptaki süratli gelişmeler sayesinde obezitede şahsa özel tedavi seçenekleri ortaya çıktığını, son yıllarda kolay uygulanabilir ve tesirli formüllerle bu önemli hastalıktan kurtulmanın mümkün olabildiğini vurgulayan Gastroenteroloji Uzmanı Prof. Dr. Can Gönen, Türkiye’de alarm veren obezitede en yeni tedavi usullerini anlattı, kıymetli ihtarlar ve tekliflerde bulundu.

Obeziteye Neden Olan Faktörler

Sağlıksız beslenme alışkanlıkları ve hareketsiz (sedanter) hayat stili üzere etkenlerle görülme sıklığı süratle artan obezite, bedende tüm sistemleri olumsuz etkileyerek hayat müddetini kısaltan çok kıymetli bir sıhhat sorunu olarak karşımıza çıkıyor. Günümüzde obezitenin 7’den 70’e dünya genelinde yaygınlaştığını anlatan Gönen, “Normalin üzerinde yağ dokusu birikimi hayat kalitesini bozmanın yanı sıra tüm sistemleri olumsuz etkileyerek tip 2 diyabet, hipertansiyon, kalp ve damar hastalıkları, kanser ve eklem meseleleri üzere hastalıklara yakalanma riskini artırır ve beklenen ömür müddetini kısaltır. Araştırmalar; obezite sıklığının ülkemizde yüzde 30’un üzerine çıktığını ve Avrupa kıtasındaki en kilolu ülke pozisyonuna geldiğimizi göstermektedir. Bayanlarda obezite, erkeklerden çok daha fazla görülmektedir” diyor. Obezitenin bir hayat tercihi değil, tedavi edilmesi gereken önemli bir hastalık olduğunun çok net bilinmesi gerektiğini belirten Prof. Dr. Gönen şöyle konuşuyor: “Ne yazık ki toplumun birçok bölümünde obezitenin kişinin kendi tercihi, öz bakım eksikliği yahut umursamazlığından kaynaklandığı tarafında yaygın bir ön yargı vardır. Obeziteli bireyler bu nedenle okul, iş ve toplumsal hayatlarında çeşitli ayrımcılıklara maruz kalmakta ve çeşitli pürüzlerle karşılaşmaktadırlar. Kelam konusu ayrımcılık, hastalığının söz edilişinde bile kendini göstermektedir. “Obez” tabiri bir hastalık ismi olarak değil, bir sıfat olarak kullanılmakta ve bu nedenle yargılayıcı, aşağılayıcı bir lisan ortaya çıkmaktadır. Son yıllarda obezite hastalığının hakikat formda tabir edilmesi ve obeziteli bireylerin ötekileştirilmemesi konusunda bir hassasiyet başlamıştır. “Önce insanım” sloganıyla başlayan bu teşebbüste “obeziteli birey”, “obeziteyle yaşayan birey”, “obezite hastası” üzere sözlerin kullanılmasına ihtimam gösterilmesi ehemmiyetle vurgulanmaktadır.”

Beden kitle indeksiniz 30 ve üzeri ise!

Obezitenin tespitinde en yaygın olarak vücut kitle indeksi (BKİ) hesaplaması kullanılıyor. Yetişkinlerde vücut kitle indeksinin 30 ve üzeri olmasının obeziteye işaret ettiğini belirten Prof. Dr. Can Gönen “BKİ, bir kişinin kilogram cinsinden beden yükünün metre cinsinden uzunluğunun karesine (kg/m2) bölünmesiyle hesaplanır. Yetişkinlerde olağan kabul edilen BKİ bedeli 18,5-24,9 kg/m2 ortasıdır. 25-29,9 olması kilo fazlalığına, 30 ve üzeri olması ise obeziteye işaret eder. Obezite derecesi de evre 1, evre 2 ve evre 3 olarak sınıflandırılır. Vücut kitle indeksinin 40 ve üzerinde olması obezitenin evre 3 yani çok önemli seviyede olduğunu gösterir. Obezitesi aktif metotlarla tedavi edilerek istenen gaye kiloya yaklaşan şahıslar ve obezitesi tedavi edilmemiş bireylerin uzun yıllar takip edildiği mukayeseli çalışmalar bize kanser sıklığının ve ömür mühletinin obezite ile olan münasebetini açıkça ortaya koymuştur. Obezite ile yaşayan şahıslarda kanser sıklığı artmakta ve hayat müddeti kısalmaktadır” diyor.

Obezite tedavisi bireye nazaran değişiyor

Bütün kronik hastalıklarda olduğu üzere obezitenin tedavisinde de hasta ve doktor işbirliğinin çok büyük ehemmiyet taşıdığını belirten Gastroenteroloji Uzmanı Prof. Dr. Can Gönen, “Tedavide maksat yalnızca kilo vermek değil, verilen kiloyu korumak, kilo artışına neden olan etkenlerden uzaklaşmak ve hayat biçimini kalıcı olarak değiştirmek olmalıdır. Bir obezite hastasının bu amaca ulaşabilmesini sağlamak için istekli, bilgili ve motivasyonu yüksek bir takımla çalışılması çok önemlidir” diyor. Obezite tedavisinde diyet ve idmanın uzun devirde yüzde 5 seviyesinin üstünde istikrarlı bir muvaffakiyete ulaşamadığını, diyet ve idmana eşlik eden aktif ilaç tedavilerinin ise muvaffakiyet oranını yüzde 15-17’ye çıkardığını belirten Prof. Dr. Gönen “Ancak kilo kaybı kişinin diyet, antrenman üzere hayat biçimi değişiklikleri uygulamasına, ilaç ahengine, ilacın kullanım müddetine nazaran farklılık göstermektedir” diye konuşuyor.

Kolay uygulanabilir ve faal usuller öne çıkıyor!

En az altı ay mühletle diyet, antrenman ve ilaç tedavisi ile kâfi kilo veremeyen yahut daha evvel verdiği kiloyu koruma edemeyen hastalarda cerrahinin düşünülebileceğini lakin son yıllarda teknoloji ve tıptaki süratli gelişmeler sayesinde endoskopik tedavilerin kolay uygulanabilir ve aktif yollar olarak öne çıktığını vurgulayan Prof. Dr. Can Gönen şu açıklamalarda bulunuyor: Obezite tedavisinde esas 2 endoskopik metot uygulamaktayız. Bunlar; endoskopik balon yerleştirilmesi ve endoskopik tüp mide oluşturulmasıdır (endoskopik sleeve gastroplasti). Endoskopik balon tedavisinde, endoskopik olarak mide içerisine balon yerleştirilmekte ve uygun hacime kadar şişirilmektedir. Konulan balon 6-12 ay sonra endoskopik olarak söndürülüp çıkartılmaktadır. Süreçler hasta uyurken yapılmaktadır. Bu yol ile yüzde 10-11 seviyesinde kilo kaybı sağlanmaktadır. Lakin kilo kaybı kişinin diyet, antrenman ve hayat biçimi değişikliklerine nazaran farklılık göstermektedir. Endoskopik tüp mide oluşturulması ise daha yeni bir metottur. Hasta uyutulup, endoskopik olarak mide içerisine dikişler konularak mide hacmi yüzde 70 küçültülmektedir. Bu formül ile yüzde 17-18 seviyesinde kilo kaybı sağlanmaktadır.”

Hasta tıpkı gün taburcu edilebiliyor

Endoskopik tüp mide sisteminin cerrahiye nazaran hastaya bir çok avantaj sağladığını vurgulayan Prof. Dr. Gönen “Kesi olmaması, olumsuz sonuçların (komplikasyon) az olması, ileride gerekirse öteki yolların (cerrahi dahil) yapılabilir olmaya devam etmesi, tertipli ilaç kullanım gerekliliğinin olmaması üstün tarafları olarak göze çarpmaktadır. Bu avantajları nedeni ile hem Avrupa hem Avrupa sıhhat otoriteleri tarafından onaylanmış bir usuldür. Dünyada; diyet, antrenman, ömür şekli değişikliklerine karşın istenilen kilo kaybı sağlanamayan, BKİ 30 ve üzeri ya da 27 ve üzeri olup obezite ile bağlı bir hastalığı olan (örneğin tip 2 diyabet, hipertansiyon, uyku apnesi vb) hastalar için önerilmektedir. Endoskopik tüp mide oluşturulması, daha evvel cerrahi tedavi uygulanan fakat tekrar kilo alımı olan hastalarda kurtarıcı bir tedavi olarak uygulanabilmektedir” dedi. (BSHA – Bilim ve Sağlık Haber Ajansı)