“Mesai dışı ameliyat hem hastayı hem doktoru riske atabilir”
Mesai dışı ameliyat hem hastayı hem tabibi riske atabilir. Sıhhat Bakanlığı’nın yeni mesai uygulama hakkında Türk Toraks Derneği Merkez Yönetim Kurulu kıymetli bir açıklama yaptı.
OECD ülkelerinde 2021 yılı bilgilerine nazaran bin bireye düşen doktor sayısı 3.7’dir. Türkiye’de ise bu sayı 2.5’in altındadır. Geçtiğimiz günlerde İstanbul İl Sağlık Müdürlüğü, tüm kamu hastanelerine “Ameliyathane Hizmetlerinin Planlanması hk.” husus başlıklı bir yazı göndermiş ve sıhhat hizmetlerinin kesintisiz sürdürülmesini münasebet göstererek ameliyathane ve endoskopi ünitelerinin hafta içi saat 22:00’a kadar, hafta sonu ise 08:00-17:00 saatleri ortasında yüzde 25 kapasite ile hizmete devam etmesini istemiştir. Türk Toraks Derneği Lideri Prof. Dr. Çağlar Çuhadaroğlu bu durumun hasta güvenliği açısından riskli olduğunu ve sıhhat çalışanlarının da hayatını tehlikeye attığını belirtti. Türk Toraks Derneği Merkez Yönetim Kurulu ismine açıklamalarda bulunan Prof. Dr. Çuhadaroğlu bu durumun halihazırda pamuk ipliğine bağlı devam eden tıpta uzmanlık eğitimini de sekteye uğratacağını söz etti.
“TIP EĞİTİMİNİ DE OLUMSUZ ETKİLER”
Mesai dışı çalışma saatlerinin eklenmesinin sıhhat hizmetlerindeki randımanı düşüreceğine dikkat çeken Prof. Dr. Çağlar Çuhadaroğlu şunları söyledi: “Ülkemizde her bin hasta başına düşen tabip ve sıhhat çalışan sayısı OECD ortalamasının çok altında olup, güç kurallarda fedakarlıkla yürütülen bu özellikli, dikkat ve ihtimam gerektiren hizmetin mesai dışı çalışma saatlerinin eklenmesi ile daha da zayıflayacağını düşünüyoruz. Hem artmış iş yükü hem de tasarruf önlemleri kapsamında aygıt ve teknik ekipman teminindeki kısıtlamalar nedeniyle bu durumun kamudan özel hastaneye olan göçü daha da arttırmasını bekliyoruz. Ayrıyeten üçüncü basamak hastanelerin hizmet sunumu dışında geleceğin doktorunu yetiştirme ve araştırma yapma yükümlülükleri de bulunmaktadır. İş gücünün bir kısmının mesai dışına kaydırılması nedeniyle aslında pamuk ipliğine bağlı olan uzmanlık öğrencisi eğitim hakkının daha da bozulacağını kıymetlendiriyoruz. Teneffüs hastalıklarına sahip hastalar yatan hastaların kıymetli bir kısmına karşılık gelmektedir. Talep edilen bu düzenleme yatak kapasitesinin cerrahi branşlara kaydırılma potansiyelini barındırmaktadır. Bu talebin göğüs hastalıkları branşı özelinde bilhassa ağır bakım ihtiyacı olan hastaların yatak sorunu çekebileceğini ve bu sebeple hasta mağduriyetine neden olabileceğini düşündürmektedir.”
“TÜRKİYE’DE SIHHAT ÇALIŞANLARI MEMLEKETLER ARASI ÇALIŞMA ÖRGÜTÜNÜN ÖNERDİĞİ MÜDDETİN ÇOK ÜZERİNDE ÇALIŞIYOR”
Yorgun bir formda vazife yapan sıhhat çalışanlarının hastaların hayatını da tehlikeye atacağını belirten Prof. Dr. Çuhadaroğlu sözlerine şöyle devam etti: “Ayrıca anayasa ve maddelerle çelişen bu genelgedeki çalışma koşulları dinlenme hakkını ortadan kaldırarak çalışan motivasyonunu ve toplumsal hayatını olumsuz etkileyecek ve yorgun ve dinlenmemiş sıhhat çalışanı, hem kendi hem de hasta sıhhati ve güvenliği açısından risk yaratacaktır. Bu noktada hatırlatmak gerekir ki, Memleketler arası Çalışma Örgütü tarafından önerilen haftalık çalışma müddeti 40-48 saat ile sonlandırılmıştır. Türkiye’de ise kamudaki sıhhat çalışanları, bu sonların çok üzerinde çalışmakta ve bilhassa nöbet sistemleri nedeniyle dinlenme hakkından fiilen yoksun kalmaktadır. Ayrıyeten gece çalışması insan fizyolojisine alışılmamış olup, uyku bozuklukları, kardiyovasküler hastalıklar, ruhsal sıkıntılar ve metabolik bozukluklar üzere pek çok sıhhat riskini beraberinde getirmektedir. Sıhhat çalışanlarının uzun periyodik ve sistemsiz gece mesaisine maruz kalması, sırf onların değil, hizmet verdikleri hastaların da sıhhatini tehlikeye atmaktadır.”
HASTA GÜVENLİĞİNİ RİSKE ATACAK BİR UYGULAMA
Prof. Dr. Çağlar Çuhadaroğlu, hasta güvenliğine de vurgu yaparak kelamlarını şöyle noktaladı: “Üzerinde kıymetle durulması gereken bir öbür kritik nokta hasta güvenliğidir. Mesai saatleri dışında gerçekleştirilecek elektif ameliyat ve teşebbüslerde komplikasyon gelişme riski bulunmaktadır. Bu türlü bir durumla karşılaşıldığında, yorgun ve ağır bir takım, azalmış dayanak çalışanı ve acil bir durumda gerekli donanıma yahut uzman tabibe ulaşmada yaşanacak gecikmeler, sorunun idaresini önemli biçimde zorlaştıracaktır. Tüm bu sebeplerle, çalışma müddetlerinde kanunla kazanılmış hakların korunmasının ve belirlenmiş mühletlere uyulmasının hem hasta güvenliği hem de çalışan iyiliği için gerektiğine inanıyoruz. Türk ToraksDerneği, halk sıhhatinin korunmasından yana tutum alır. Lakin, Sıhhatte Dönüşüm Programı ile uygunca ağırlaştırılan sistemin tüm yükünün sıhhat işçilerinin omuzlarına yıkılmasını kabul edilemez bulmaktadır. Türk Toraks Derneği olarak doktor güzellik halinin, halk sıhhatinin temel bileşeni olduğunu savunuyor ve yöneticileri emeğin sömürüsü yerine yapısal ve sistemsel tedbirler almaya davet ediyoruz.”
