İdrar Kaçırma Neden Olur?

İdrar kaçırma neden olur? Türkiye’de her iki bayandan birinin yaşadığı idrar kaçırma sıkıntısının tedavisi hakkında uzmanlar bilgi verdi. 

İdrar kaçırma, bayanların ömür kalitesini değerli ölçüde etkileyen yaygın bir sıhhat sorunu olarak biliniyor. Bilhassa olağan doğum yapmış ve menopoz periyoduna girmiş bayanlarda daha sık görülüyor. Yaşın ilerlemesi, pelvik taban kasları olarak sınıflandırılan mesane, rahim ve bağırsakları destekleyen ve idrar denetimini sağlayan kasların zayıflaması ile hormonal değişimler, idrar kaçırma riskini artıran en önemli faktörler olarak karşımıza çıkıyor. Memorial Bahçelievler Hastanesi Bayan Hastalıkları ve Doğum Bölümü’nden Doç. Dr. Fatih Aktoz, kadınlarda idrar kaçırma ile ilgili bilgi verdi.

 İdrar kaçırma tedavi edilebilir bir hastalıktır

 İdrar kaçırma bayanlarda epey yaygındır ve yaşla birlikte sıklığı artmaktadır. Olağan doğum yapan bayanlarda, pelvik taban kaslarında oluşan gevşeme nedeniyle idrar kaçırma riski artarken, menopoz sonrası östrojen düzeylerinin düşmesi de mesane ve üretra dayanağını azaltarak bu durumu daha da kötüleştirebilir. Yapılan araştırmalar, 40 yaş üzeri bayanların yaklaşık %30-40’ının bir cins idrar kaçırma sorunu yaşadığını göstermektedir. Lakin bu oran, doğum yapmış ve menopozdaki bayanlarda %50’lere kadar çıkabilmektedir. Toplumdaki yaygın inanışın tersine idrar kaçırma, yaş almanın ya da doğum yapmış olmanın doğal bir sonucu değildir. Burada vurgulanması gereken en kıymetli nokta, idrar kaçırmanın olağan olmadığı ve tedavi edilebilir bir hastalık olduğudur. İdrar kaçırma, bayanların ömür kalitesini düşüren fakat uygun tedavi yolları ile denetim altına alınabilen bir sıhhat sorunudur. Olağan doğum yapmış ve menopozdaki bayanlarda daha sık görülse de, her yaşta ve farklı nedenlerle ortaya çıkabilir. Şahsa özel tedavi planları ile hem cerrahi hem de cerrahi dışı yollarla idrar kaçırmanın önüne geçmek mümkündür.

İdrar kaçırma, farklı düzeneklerle ortaya çıkabilir ve üç ana tipi bulunmaktadır:

Tedavi bireye ve belirtilere özel olmalı

 İdrar kaçırma tedavisinde, hastanın belirtilerine ve idrar kaçırma tipine nazaran farklı yaklaşımlar uygulanmaktadır. Gerilim tipi idrar kaçırma tedavisinde tedaviye çoklukla hayat stili değişiklikleri ve pelvik taban kaslarını güçlendirmeye yönelik antrenmanlarla başlanır. Kegel idmanları, pelvik kasların güçlenmesine yardımcı olarak idrar denetimini artırabilir. Sonraki basamakta ilaç tedavileri kullanılabilir. Şayet bu prosedürler kâfi gelmezse, vajinal lazer tedavisi üzere çağdaş usuller devreye girer. Lazer tedavisi, vajinal dokuların yenilenmesini ve bu bölgedeki kan akımın artmasını sağlayarak mesane takviyesini artırır ve idrar kaçırmayı azaltabilir. Daha ileri durumlarda, TOT (transobturator tape) ve TVT (tension-free vaginal tape) ameliyatları uygulanabilir. Bu ameliyatlar, mesanenin altına yerleştirilen bir hamak ile üretra denilen idrar yolunun desteklenmesini sağlayarak idrar kaçırmayı önler.

 Sıkışma Tipi İdrar Kaçırma 

Sıkışma tipi idrar kaçırma tedavisinde öncelikle mesane eğitimi, sıvı tüketiminin düzenlenmesi, kafein ve alkol üzere idrar söktürücü hususlardan kaçınılması üzere hayat stili değişiklikleri önerilir. Pelvik taban kaslarını güçlendirmeye yönelik idmanlar de idrar denetimini artırabilir. Şayet bu teknikler kâfi gelmezse, ilaç tedavileri devreye girer. İleri olaylarda perkütan tibial hudut uyarımı (PTNS) uygulanabilir. PTNS, ayak bileği bölgesinden geçen bir hududa hafif elektrik ikazları verilerek mesane denetiminin güzelleştirilmesini sağlayan bir metottur. Haftada bir ya da iki defa uygulanan seanslar ile mesane işlevleri düzenlenebilir ve idrar kaçırma belirtileri azaltılabilir. Miks yani karma tip idrar kaçırmada ise tedavi, baskın semptomlara nazaran belirlenir. Hem pelvik taban kaslarının güçlendirilmesi hem de hudut uyarımı üzere formüller birlikte uygulanabilir. Şayet hasta hem gerilim hem de sıkışma tipi idrar kaçırma yaşıyorsa, Kegel antrenmanları, ilaç tedavileri, PTNS ve lazer tedavisi kombine edilerek şahsa özel bir tedavi planı oluşturulabilir. (BSHA – Bilim ve Sağlık Haber Ajansı)