Diyabet riskini artıran 6 kusur ! Uzmanlar, yaz aylarında farkında olmadan yapılan yanılgıların diyabet riskini artırabileceğine dikkat çekti.
Sağlıksız beslenme alışkanlıkları, hareketsiz hayat usulü ve obezitenin tesiriyle son yıllarda görülme sıklığı süratle artan diyabet, artık çocuk yaşlarda da kapıyı çalıyor. Yaz mevsiminde yapılan birtakım yaygın yanlışlar ise hastalıkla ilgili riski daha da artırabiliyor. Acıbadem Kozyatağı Hastanesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Sinan Kırım, diyabetin hem dünyada hem de ülkemizde çılgın bir süratle arttığını belirterek “Yapılan çalışmalar, diyabeti olan bireylerin yaklaşık yarısının hastalığının farkında bile olmadığını göstermektedir. Halbuki diyabet tedavi edilmediğinde hayati risklere yol açabilir. Yaz aylarında farkında olmadan yapılan küçük kusurlar da, diyabetli bireyler için önemli sonuçlar doğurabilir” ihtarında bulunuyor. Doç. Dr. Sinan Kırım, diyabette en yaygın yapılan ve tehlikeyi artıran 6 yaz yanlışını anlattı, değerli ikazlar ve tekliflerde bulundu.
Yeterince su tüketmemek
Doç. Dr. Sinan Kırım “Yazın hem hava sıcaklığının hem de açık havada fizikî aktivitenin artması nedeniyle bedende sıvı kaybı riski çok artmaktadır. Bedenin susuz kalması kan şekerini sanılandan çok daha fazla yükseltir. Dehidrasyon bazen çok yavaş gelişebildiğinden fark edilemeyebilir. Çok sıcaklarda gereğince su tüketmemek, çay, kahve, bira ve meyve sularının ise kaybedilen sıvıyı yerine koyacağını düşünmek büyük bir yanılgıdır. Bedenin sıvı gereksinimi çoğunlukla su ile karşılanmalıdır. Günde bir-iki bardak maden suyu ya da ayran da tüketilebilir” diyor.
Sıcak kumsalda yalınayak yürümek
Sıcak kumsalda yalınayak yürümek çok sık yapılan yanlışlardandır. Zira çıplak ayakla yürümek çok önemli riskler içermektedir. Bilhassa hudut hasarları olan hastalar kumdaki çok sıcaklığı hissedemedikleri için tabanlarının yanmasına neden olmaktadırlar. Yeniden kum içindeki cam kırıkları, iğne vs üzere yabancı cisimler ayak tabanına batarak yara ve enfeksiyona neden olabilirler. Bu nedenle diyabeti olanların kumsalda mutlaka terliksiz gezmemesi gerekir. Deniz tabanında da keskin kaya kenarları ya da sivri cisimler olabileceği için denize de kesinlikle deniz ayakkabısı ile girilmelidir.
Yaz tedbirlerini ihmal etmek
Diyabette yaz mevsimine yönelik birtakım kurallara dikkat etmek gerekse de pek çok hasta bu tedbirleri göz gerisi edebilmektedir. Örneğin; kumsalda uzun müddetler güneşe direkt maruz kalmamak, bol, rahat ve havalandırması hoş olan giysiler giymek, şapkasız ve terliksiz güneşe çıkmamak gerekir. Diyabet hastalarında katarakt riski arttığından ötürü UV müdafaası da bulunan güneş gözlükleri terich edilmelidir. Kapalı ortamlarda klima kullanırken ısı 24 derece civarında tutulmalı, daha düşük derecelerden kaçınılmalıdır.
İlaçları yaz sıcağına maruz bırakmak
Yazın ilaçların çok sıcaklara ve güneşe sıkça maruz bırakılabildiğini belirten Doç. Dr. Sinan Kırım “Özellikle insülin kullanan hastalar soğuk zincire daha fazla dikkat etmelidirler. Hava sıcaklığının yüksek olması nedeniyle dışarda kalan insülin daha çabuk bozulabilir. İnsülin pompası çok sıcakta ve güneşte kaldığında pompadaki insülinin tesiri azalabilmektedir. Yazın cilt ısısı da artacağı için ya da antrenmanın artırılması nedeniyle insülin kana daha çabuk karışıp evvel şeker düşmesine, çarçabuk kullanılıp bittiği için de daha sonra şekerin yükselmesine neden olabilir. O nedenle insülin enjeksiyonu direkt güneş ışığı almayan bölgelere ve daha az kas hareketi olan bölgelere yapılmaldır. Örneğin; koşmayı planlayan bir hasta bacağına yapmamalıdır” diyor.
Meyve tüketiminde ölçüyü kaçırmak
Yaz meyveleri iştah kabarttığından tüketiminde sıkça çoka kaçılabilmektedir. Lakin bol sulu ve serinletici tesirleri olsa da şeker içeriği varlıklı olduğundan meyve tüketiminde günde iki porsiyonu geçmemek ve avuç içi kadar tüketmek gerekir. Akşamları bilhassa meyve yedikten sonra hareketsiz kalınırsa, örneğin uyunursa, hem kan şekeri hem de kolesterol pahası yükselir. Bu nedenle gündüz saatleri ülküdür. Yaz lezzetlerinin vazgeçilmezlerinden dondurmanın da fruktoz şurubu kullanılanarak yapılanlarından uzak durulmalı, doğal şekerle yapılanları tercih edilmelidir.
Şekerli içecekler tüketmek
Doç. Dr. Sinan Kırım “Yaz aylarında şekerli ve gazlı içecekler ile alkol tüketiminde artış diyabetli bireyler için büyük risk oluşturmaktadır. Şekerli içecekler, alkol ve kokteyllerde kullanılan meyve sularının kan şekerini evvel yükseltip sonra düşürebileceği akılda tutulmalıdır. Alkol tüketimi, diyabet hastalarında şeker seviyesinde tehlikeli düşmelere ve sıvı kaybına yol açabilmektedir. Bu nedenle alkol sonlandırılmalı ve aç karnına mutlaka tüketilmemelidir” dedi. (BSHA – Bilim ve Sağlık Haber Ajansı)