Dijital Demans Çocukları Tehdit Ediyor!
‘Dijital demans’ kavramı, çok teknoloji kullanımının beyin sıhhati üzerindeki yıkıcı tesirlerini işaret ediyor.
Elektronik aygıtlara bağımlılığın bilhassa çocuklarda dikkat dağınıklığı, hafıza problemleri ve bilişsel gerilemeye yol açtığını aktaran Nöroloji Uzmanı Dr. Celal Şalçini, “Değişen dünyada uzaktan eğitim ve online iş imkanları, ayrıyeten son vakitlerde yapay zekanın baş döndürücü süratle artması teknolojiye olan bağımlılığımızı artırıyor ve dijital demans salgınının tesirlerini hızlandırıyor.” dedi. Çocuklara teknolojiyi makul kullanmayı öğretmenin kaçınılmaz bir gereklilik olduğuna dikkat çeken Şalçini, çocukların ebeveynlerinin aynası olduğunu ve değişimin bizimle başlayacağını belirtti. Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Hastanesi Nöroloji Uzmanı Dr. Celal Şalçini, dijital demansın çocuklar ve yetişkinler üzerindeki olumsuz tesirlerinden ve beyni sağlıklı tutmak için alternatif aktifliklerin kıymetini anlattı.
DEMANS TEDAVİSİ NASIL OLMALI?
Dijital çağda büyüyen çocuklar bilişsel, dikkat ve hafıza problemleri yaşıyor!
Dijital demansın, 2012 yılında Alman sinirbilimci Manfred Spitzer tarafından bilişsel yeteneklerin bozulmasına neden olan dijital teknolojinin çok kullanımını tanımlamak için türetilen bir terim olduğunu hatırlatan Nöroloji Uzmanı Dr. Celal Şalçini, “Dijital demans, bireyler elektronik aygıtlarında çok ölçüde vakit geçirdiklerinde gelişir” diye konuştu. Spitzer’e nazaran insanların teknolojik aygıtlar sayesinde, telefon numaraları, şifreler ve başka bilgileri aygıtlara depolayarak zihinsel aktivitelerini makinelere yaptırdıklarını lisana getiren Şalçini, “Bunun sonucunda gençler ve bilhassa ergenlerin bilişsel yeteneklerinde bir düşüş görülüyor. Dijital çağda büyüyen çocukların bilişsel sıkıntılar ve dikkat sıkıntıları geliştirdiği, ayrıyeten hafıza, tertip, muhakeme, sorun çözme ve yüz yüze toplumsal bağlantıda sıkıntılar yaşadıkları görülüyor” dedi.
Dijital demans, bu yüzyılın görmezden gelinen bir salgını!
COVID-19 salgınının bizi konuta hapsederek teknolojiye karşı bağımızı artırdığına dikkat çeken Dr. Celal Şalçini, “Değişen dünyada uzaktan eğitim ve online iş imkanları, ayrıyeten son vakitlerde yapay zekanın baş döndürücü süratle artması teknolojiye olan bağımlılığımızı artırıyor ve dijital demans salgınının tesirlerini hızlandırıyor.” dedi.
Dijital demansın, bu yüzyılın görmezden gelinen bir salgını olduğunu ve bunun da gelecek jenerasyonları etkileyeceğini vurgulayan Şalçini, şunları söyledi:
“Bugün hepimiz, temel günlük vazifeleri bile tamamlayamayacak kadar dikkatimizin dağıldığı dijital bunama durumundayız. Başta Alzheimer hastalığı olmak üzere bunama yelpazesindeki hastalıklar yaşla birlikte artarken, dijital demans gelişen beyinleri olan çocukları bile etkileyebiliyor. Elektronik aygıtların genç yaşta çok kullanımı, hekimler ve psikologlar için artan bir telaş kaynağı. Toplumsal izolasyon, hareket eksikliği, öfke, kısa periyodik hafıza kaybı, gelişimsel gecikmeler dijital demansın belirtilerinden kimileri. Günümüzde sınıflarda bile kaçınılmaz olarak teknoloji kullanımı giderek fazlalaşmış durumda. Ama gelecek jenerasyonlara teknolojiyi akla yatkın kullanmayı öğretmek gerekiyor.”
Açık havada vakit geçirmek gerçek vakitli sorun çözmeyi teşvik ediyor…
“Çalışmalar, basılı malzemeleri okumanın okuduğunu anlamayı artırdığını gösteriyor.” diyen Dr. Celal Şalçini, “Bu sebeple okumak için tablet ve akıllı telefon yerine mecmua, çizgi roman, gazete üzere basılı medyayı daha fazla kullanması teşvik edilmeli’ diye konuştu. Beyni etkin ve sağlıklı tutmak için oyun oynama ve idman yapmanın son derece değerli olduğunun bilindiğini hatırlayan Şalçini, “Açık hava sporları oynamak gerçek vakitli sorun çözmeyi teşvik eder. Çocukların teknolojik aygıtlarda yalnızca dikkat artırıcı ve tepki vakti temelli oyunlar yerine en azından düşünmeye ve sorun çözmeye müsaade veren satranç, scrabble, yapboz üzere oyunları oynamaları teşvik edilmeli. Ayrıyeten çocuklar ebeveynlerinin aynasıdır, gördüğünü uygular, duyduğunu değil. Değişim bizimle başlar” dedi. (BSHA – Bilim ve Sağlık Haber Ajansı)
