Cep Telefonu Bağımlılığı Nedir?
Cep Telefonu bağımlılığı nedir? Uzmanlar günde 5 saatten fazla cep telefonu kullananların bağımlı olabileceklerine dikkat çekti.
Cep telefonu bağımlılığının önemli bir sorun olduğunu belirten uzmanlar, toplumsal hayatı, iş ve aile alakalarını olumsuz etkileyebildiğini söyledi.
Günlük kullanımın 5 saati aşmasının, bağımlılık riskini artırdığına dikkat çekenPsikiyatri Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Alptekin Çetin, “Uykusuzluk, dikkat dağınıklığı ve konsantrasyon problemleri, toplumsal izolasyon, göz, boyun ve sırt problemleri ile huzursuzluk, gerginlik, gerilim ve depresyon gibi pek çok fizikî ve ruhsal sorun yaratabilir.” dedi. Beyindeki dopamin istikrarının bozulması, bu bağımlılığın nörokimyasal temelini oluşturduğunu aktaran Çetin, tedavi sürecinde telefon kullanımının sonlandırılması, psikoterapi ve gerektiğinde ilaç tedavisi uygulanabildiğini belirtti.
Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Hastanesi Psikiyatri Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Alptekin Çetin, cep telefonu bağımlılığının belirtileri, tesirleri, nedenleri ve tedavi usulleri ile şuurlu telefon kullanımının kıymetine dair bilgi verdi.
Cep telefonu, sorumlulukların yerine getirilmesini engelliyorsa bağımlılık ortaya çıkmış olabilir!
Cep telefonu bağımlılığının kişinin gündelik hayatını olumsuz etkileyecek seviyede cep telefonu kullanması ile ortaya çıkan klinik bir tablo olduğunu lisana getiren Dr. Öğr. Üyesi Alptekin Çetin, “Kişi toplumsal hayatında, iş hayatında, aile bağlantılarında sorun yaşamaya başlar. Sorumluluklarını yerine getiremeyecek bir hale gelir.” dedi.
Türkiye’de ve Dünya’da yapılan farklı çalışmaların, cep telefonuna bağımlılık durumunun yüzde 5-10 ortasında değiştiğini gösterdiğini aktaran Çetin, “Cep telefonunda gün içinde 5 saat ve üzeri kullanım bağımlılık riskini akla getirmeli. Bununla birlikte kişinin sabah uyandıktan ne kadar mühlet sonra cep telefonuna baktığı, gece uykuya dalmadan evvel yeniden cep telefonu ile ne kadar vakit geçirdiği de risk açısından kıymetli.” biçiminde konuştu.
Telefon bağımlılığı, hem fizikî hem de ruhsal sıhhati olumsuz etkiliyor!
Cep telefonu bağımlılığının neden olduğu durumlara değinen Dr. Öğr. Üyesi Alptekin Çetin, şunları söyledi:
“Sürekli telefon kullanımı uykusuzluğa neden olabilir. Telefon bağımlılığı, dikkatin dağınık olmasına ve konsantrasyon problemlerine yol açabilir. Gerçek dünya münasebetlerinden uzaklaşma ve toplumsal izolasyon ortaya çıkabilir. Göz ağrısı, boyun ve sırt ağrıları üzere sıkıntılar görülebilir. Huzursuzluk, gerginlik, gerilim ve depresyon üzere duygusal değişiklikler baş gösterebilir.”
Beyindeki dopamin istikrarı değiştiğinde bağımlılık ortaya çıkıyor!
Bir araştırmaya nazaran, çok telefon kullanımının beyindeki ödül devrelerini kimyasal olarak değiştirdiğinin kanıtlandığını hatırlatan Dr. Öğr. Üyesi Alptekin Çetin, “Beyinde dopamin ismi verilen ve haz hissini denetim eden nörokimyasal hususun fonksiyonunu bozuyor, beyinde bu hormonun tesir ettiği bölgelerin duyarsızlaşmasına neden oluyor ya da tersine hassaslaştırıyor.” dedi.
Cep telefonu bağımlılığını gösteren birtakım testler olduğunu aktaran Çetin, “Prof. Dr. Cemal Onur Noyan’ın Türkçe’ye çevirdiği ‘Akıllı Telefon Bağımlılığı Ölçeği Kısa Form’ içinde bulunan sorular cep telefonu bağımlılığı açısından riski değerlendirmeyi sağlayan kıymetli sorulardır. ‘Akıllı telefon kullanmaktan ötürü planladığım işleri aksatırım’, ‘Akıllı telefonu kullanmaktan ötürü derslerime odaklanmakta, ödevlerimi yapmakta ve işlerimi tamamlamakta zahmet çekerim’, ‘Çevremdeki beşerler akıllı telefonumu çok fazla kullandığımı söylerler’ üzere sorulara bireylerin verdiği katiyetle katılıyorum, katılıyorum ya da katılmıyorum üzere farklı ölçüdeki karşılıklar kişinin bağımlılık durumu açısından yol gösterici oluyor.” açıklamasını yaptı.
Cep telefonu kullanımı günlük ömrü olumsuz etkiliyorsa tedavi gerekir!
“Eğer cep telefonu kullanımı artık bir vazgeçilmez haline gelmişse, günün birden fazla cep telefonu ile uğraşarak geçiriliyorsa, kişi cep telefonundan uzak olduğunda telaşlı hissediyorsa, aile, okul ya da iş hayatında sorumluluklarını yerine getiremiyorsa ‘tedavi’ gereği ortaya çıkar.” diyen Dr. Öğr. Üyesi Alptekin Çetin, “Tedavide kişinin cep telefonu kullanımının kısıtlanması, gereği halinde ilaç tedavileri, ferdi psikoterapi ya da küme terapileri üzere farklı tedavi formülleri kullanılabilir.” tabirlerini kullandı.
Telefon şuurlu ve emelli bir biçimde kullanılmalı!
Telefonda geçirilen uzun saatler yerine insanın kendini daha âlâ hissetmesi için tekliflerde de bulunan Çetin, kelamlarını şöyle tamamladı: “Telefonu şuurlu ve emelli bir formda kullanmaya çalışın. Dışarıda yürüyüş yapmak, spor yapmak üzere fizikî aktiviteleri rutin hale getirin. Gerçek dünyadaki toplumsal etkileşimlere daha fazla vakit ayırın. Yeni hobiler edinerek ilgi alanlarınızı genişletin” (BSHA – Bilim ve Sağlık Haber Ajansı)
