Emekli Hekim Maaşı Neden Kesiliyor?

Emekli Tabip Maaşı 2025…Son aylarda emekli tabip maaşlarında yapılan kesintiler hakkında bilgi edinmek ve emekli tabiplerin sıkıntılarını konuşmak üzere Türk Tabipleri Birliği heyeti tarafından SGK Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğü ziyaret edildi. Ziyarete Türk Tabipleri Birliği Merkez Kurulu ismine TTB Merkez Kurulu Lideri Prof. Dr. Alpay Azap, Kurul Üyesi Dr. Nilüfer Ustael ve TTB Emekli Tabip Kolu Lideri Dr. Mehmet Çakmak katıldı. TTB heyeti tarafından emekli tabip meseleleri ve taleplerinin iletildiği ziyarette lisana getirilen sıkıntılar ve karşılıkları aşağıdaki üzere özetlenebilir:

EMEKLİ DOKTOR MAAŞ HESAPLAMA YOLU NASIL OLUYOR?

1.Son devirde emekli tabiplerin maaşlarından geçmişte yanılgılı hesaplama yapıldığı münasebeti ile kesintiler yapıldığı öğrenilmiştir.

• Söz konusu kesintilerin hesaplama usulü ve hukuksal desteği nedir?
• Bu uygulamaya ait olarak emekli tabiplere rastgele bir ön bilgi verilmemesi ve resmi tebligat yapılmamasının nedeni nedir?
• Bu kesintiler hangi hesaplama prosedürleri temel alınarak yapılmaktadır?
• Söz konusu kesintilerin uygulanmasında vakit aşımı müddetleri gözetilmiş midir?

Yanıt: Yapılan kesintilerin emekli aylıklarından değil doktorların çalışırken aldıkları döner sermayenin emekli maaşlarına yansıyan kısmındaki (ilave ödeme) hesaplama yanlışlarından kaynaklanmıştır. 2022 yılına kadar emekli aylığına yapılan ek ödeme tabiplerin çalışırken aldıkları ek ödemeler (performans) üzerinden hesaplanmaktaydı ve emekli aylığından farklı olarak otomatik bir sistem değil dataların elle girildiği bir program üzerinden bu hesaplama yapılmaktaydı. Her bir tabibin her ay ne kadar performans aldığının girilmesi sonra bunun aylık ortalamasının hesaplanmasının yanlışa açık olacağından hareketle bir denetim gerçekleştirildi. Bu denetimde yanlışlı hesaplamalar olduğu görüldü. Yaklaşık 3000 tabibe fazla ödeme, yaklaşık 6000 kadar tabibe de eksik ödeme yapıldığı tespit edildi. Eksik ödeme yapılmış olan doktorlara ödemelerinin yapıldığı, fazla ödeme yapılmış tabiplerden maaşlarının belli oranlarında (1/4’ü aşmamak üzere) kesinti yapacak halde taksitlendirildiği bildirildi. Kesinti yahut fazla ödemenin toplam meblağının e-devlet üzerinden görebildiği düşünülerek tek tek tebligat yapılmadığı, bu nedenle bilgilendirmede eksik kalınmış olabileceği belirtildi. Bilgilendirmedeki eksikliği tamamlamak üzere Genel Müdür tarafından talimat verildi. Vakit aşımı olan 5 yıllık müddetin gözetildiği açıklandı. 2022 yılından sonra emekli aylığına yapılan ek ödemenin bir çeşit makam tazminatı biçiminde ödendiği, çalışırken alınan performans üzerinden hesaplanmadığı, hasebiyle bundan sonra bu türlü bir sorunun yaşanmayacağı iletildi.

ÖZEL HASTANEDE MİSYONLU TABİPLERİN MAAŞLARI NASIL HESAPLANIYOR?

2.Bilindiği üzere Özel Hastaneler Yönetmeliğinde yapılan değişiklikle özel hastanelerde çalışan tüm tabipler için 4/A statüsünde çalışma zaruriliği getirilmiştir. Bu çerçevede özel hastanede vazife yapan ve tıpkı vakitte emekli aylığı almakta olan doktorların 4/A statüsüne geçirilmeleri halinde emekli maaşlarına yansıtılan ek ödemenin kesileceği bunun da doktorlar açısından mağduriyet doğuracağı bilinmektedir. Mağduriyetin giderilmesine yönelik Genel Müdürlüğünüz bünyesinde rastgele bir çalışma yapılması planlanmakta mıdır?

Yanıt: 2018 tarihli 7146 sayılı kanun ile emekli doktorlara emekli maaşlarına ek olarak diplomasına ve uzman olup olmamasına nazaran farklı tutarlarda İLAVE ÖDEME olarak isimlendirilen ödeme bir emekli aylığı değildir. Kamudan emekli olmuş doktorlara has bir güzelleştirme olması nedeni ile SGK’nin prim gelirlerinden değil genel bütçeden yani hazinedenödenmekte ve kanunla tanım edildiği gibi rastgele bir yerde bordrolu çalışmayan doktorlara ödeme yapılmaktadır. Hedefi emekli aylığından diğer geliri olmayan tabiplerin daha yüksek aylık alabilmesini sağlamaktır. 4/A statüsüne geçilerek gelir elde edildiğinde kanunda tanım edildiği üzere ödeme kesilmektedir. Bu ödeme biçiminde yapılabilecek değişiklik SGK’nin tasarrufunda değildir, lakin siyasi iradenin kanun yapması ile olabilir.

FARKLI STATÜDE EMEKLİ OLMUŞ TABİPLERİN MAAŞLARI NASIL HESAPLANIYOR?

3. Farklı statüde emekli olmuş doktorların maaşları ortasında önemli fark olduğu bilinmektedir. Bilhassa SSK ve Bağ-Kur’dan emekli olan tabipler ortasında büyük bir çoğunluk asgari/taban emekli aylığı almaktadır. Bu fiyat bildiğiniz üzere taban fiyatın bile altındadır. Emekli Sandığı statüsünden emekli olmuş tabiplere verilen ilave ücretin Sosyal Sigortalar Kurumu ve Bağ-Kur’dan emekli olan tabiplere de verilmesiyle ilgili çalışmaya gereksinim vardır bu hususla ilgili bir çalışma var mıdır?

Yanıt: SSK, Emekli Sandığı ve Bağ-Kur sistemleri her ne kadar kurumsal olarak birleşmiş olsa da mevzuatları farklıdır. 4/C olarak tanımlanan kamu emeklilerinden farklı olarak 4/A ve 4/B emeklilik fiyatı hesaplanırken çalışırken yatırılan pirim esastır. 4/C mevzuatında mesleğin temel olduğu, şahıslar emekli olduklarında hangi unvan ve kademeye sahipse güya daima o seviyede çalışmışçasına emekli aylığı hesaplandığı ve ek ödemenin bir çeşit makam tazminatı formunda verilebileceği meğer başkaları için toplamda yatırılan primin esas olduğu unutulmamalıdır. Çalışırken ödenen primler ne kadar yüksekse alınacak emekli maaşı da o kadar yüksek olmaktadır. Ayrıyeten herhangi bir meslek kümesine özel artış yapılamayacağı bunun anayasanın eşitlik unsuruna alışılmamış olacağı açıktır. Tüm çalışanlar üzere hekimlerin de emeklilikte bağlanacak aylığıçalışırlarken öngörmesi ve buna nazaran davranması gerekir. Emekli olduktan sonra bu tıp mesleğe özel düzenlemelerle sorunun çözülmesi ne yazık ki mümkün değildir.

Bu cevap üzerine TTB heyeti tarafından, bilhassa özel sıhhat kuruluşlarında sigortalı olarak çalışan tabiplerin maaşlarını kendilerinin değil patronun beyan ettiği, taban fiyatla çalışıyor üzere gösterebildiği bu nedenle emeklilikte mağdur olduğu iletildi. Bunun SGK nezdinde prim kaybına da neden olan bir uygulama olduğu bunu engellemenin hem doktorlar hem SGK için çok kıymetli olacağı vurgulandı. Bunun için özellikli meslek kümelerinin (hekim gibi) taban fiyatla çalıştırılamayacağı, bu meslek kümeleri için taban bir fiyat ve prim seviyelerinin belirlenmesi gerektiği, bunun hem kayıt dışılığın önlenmesi hem de tabip emeği sömürüsünün önüne geçilmesi  bakımından kıymetli olduğu belirtilerek bu mevzuda yasal bir düzenleme yapılması talep edildi. (BSHA – Bilim ve Sağlık Haber Ajansı)